W

Ursula Waage (ur. 1928)

Ursula Waage urodziła się w Breslau. W czasie oblężenia miasta, od stycznia 1945 r., prowadziła zapiski, w których rejestrowała zarówno ważne wydarzenia, jak i scenki z życia codziennego. Początkowo wraz z matką i siostrą mieszkała w pobliżu Wachtplatz (pl. Solidarności), a potem m.in. na Zimpel (Sępolno). Zapiski odzwierciedlają nastroje ludności cywilnej w oblężonym mieście. Po kapitulacji twierdzy i przejęciu władzy przez Polaków autorka kontynuowała swoje notatki aż do deportacji w 1947 roku. Pierwsze wpisy z pamiętnika Ursuli Waage zostały opublikowane w 2004 r. jako książka pt. Bleib übrig. Aus den Tagebuch-aufzeichnungen in der Festung Breslau und der Nachkriegszeit von Januar 1945 bis April 1947, polski przekład pod tytułem Przeżyj! Zapiski z Festung Breslau i polskiego Wrocławia 1945‒1947 ukazał się w 2016 r. Kolejna publikacja oparta na wspomnieniach autorki to Kreuzwege am Oderstrom (2010) gdzie autorka zestawia losy swoje i polskiej rówieśnicy w czasie zawieruchy i trudów lat wojny i hitlerowskich rządów we Wrocławiu. Obecnie Ursula Waage mieszka w Lipsku.

Źródło zdjęcia: archiwum wydawnictwa

Ryszard Waksmund

Ryszard Waksmund - profesor nauk humanistycznych, folklorysta, historyk: literatury, literatury dla dzieci, teorii i historii kultury. Jest pracownikiem naukowym Zakładu Literatury Ludowej, Popularnej i Dziecięcej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego oraz wrocławskiej filii Wydziału Lalkarskiego Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Bada piśmiennictwo dla dzieci i młodzieży w aspekcie historycznym (od oświecenia po wiek XX) i genologicznym (poezja, dramat, baśń, powieść, czasopiśmiennictwo, proza wspomnieniowa). Zajmuje się także antropologią dzieciństwa. Do jego publikacji należą: Literatura pokoju dziecinnego (1986), Nie tylko Robinson, czyli o oświeceniowej literaturze dla dzieci i młodzieży (1987) oraz Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej: tematy – gatunki – konteksty (2000). Jest ponadto autorem oraz współtworzycielem wielu antologii dydaktycznych na potrzeby dyskursu uniwersyteckiego.

Rafał Werszler (ur. 1968)

Rafał Werszler ‒ artysta plastyk, projektant, doktor nauk humanistycznych. Adiunkt w Instytucie Nauk o Informacji i Mediach na Uniwersytecie Wrocławskim. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Zajmuje się grafiką, malarstwem, sztuką włókna oraz projektowaniem graficznym. Autor oraz uczestnik wielu wystaw indywidualnych oraz zbiorowych w kraju i za granicą. Jest laureatem nagród, wyróżnień i odznaczeń m.in.: Zasłużony Działacz Kultury RP (2003), Srebrna Odznaka  Towarzystwa Miłośników Wrocławia (2018), Krzyż Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość z okazji 70-lecia (2015), Brązowe Odznaczenie Państwowe Gloria Artis (2021).

Agnieszka Wesołowska (ur. 1984)

Agnieszka Wesołowska ‒ poetka, pedagog. Ukończyła pedagogikę społeczno-opiekuńczą na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Debiutowała na łamach kwartalnika literacko-historycznego „Łabuź” ‒ w tym piśmie znalazła się nie tylko jej poezja, ale też opowiadania. Wiersze pisarki pojawiały się również na łamach m.in. periodyku „Pogranicza”, kwartalnika „Obrzeża”, „Zeszytów Literackich”, „Dekady Literackiej” oraz czasopisma interdyscyplinarnego „ALBO albo. Problemy psychologii i kultury”. Pierwszy tom poezji autorki pt. Zgubić pytania ukazał się w 1999 r. Autorka należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Laureatka wielu konkursów literackich m.in. wyróżnienie w konkursie o Nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy książkowy poetycki debiut roku.

Jan Węglowski (ur. 1951)

Jan Węglowski – pisarz, satyryk, dziennikarz, bibliotekarz. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. Pracował m.in. w Ossolineum i Bibliotece Uniwersyteckiej, jest twórczo aktywny do dziś (Wrocławski Teatr Piosenki, Wrocławski Teatr Komedia, Antykabaret „Dobry wieczór we Wrocławiu”). Przez długi czas (od końca lat 80. ubiegłego stulecia do pierwszej dekady XXI wieku) Jan Węglowski bawił słuchaczy Programu Trzeciego Polskiego Radia (zwłaszcza w jego złotych latach) oraz Radia Wrocław, a także kilku rozgłośni regionalnych w kraju w audycjach takich, jak: „Powtórka z rozrywki”, „Parafonia”, „Akademia rozrywki”, „Studio 202”, „Studio Szajba” czy „Maniuś”. Uwielbiany przez tych, którzy gustują w satyrze obyczajowej, humorze nierzadko absurdalnym, sytuacyjnym, żartach językowych.

Źródło zdjęcia: archiwum autora

Peter Paul Wiplinger (ur. 1939)

Peter Paul Wiplinger ‒ austriacki poeta, prozaik, artysta fotografik. Uprawia także publicystykę kulturalną. Ukończył studia germanistyczne, filozoficzne i teatrologiczne w Wiedniu. Był sekretarzem Towarzystwa Przyjaciół Sztuki i kierownikiem Małej Galerii w Wiedniu (1980‒1986), a także pracował jako redaktor w „Wiener Kunsthefte”.

Źródło zdjęcia: Gerald Ganglbauer - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=15778250

Jan Stanisław Witkiewicz (ur. 1955)

Jan Stanisław Witkiewicz – pisarz, felietonista, fotograf, krytyk muzyczny i baletowy, kurator sztuki. Teksty jego autorstwa znaleźć można w miesięcznikach i tygodnikach kulturalnych. Był związany m.in. z „Wiadomościami Kulturalnymi” i „Rzeczpospolitą”. Wystawy pod jego opieką kuratorską organizowane są w Polsce, Austrii i Niemczech. Pasjonuje się operą i baletem. Współpracował z Operą Wrocławską. Należy do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. W 2021 r. otrzymał Nagrodę Literacką przyznawaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie za całokształt swojej twórczości.

Agnieszka Wolny-Hamkało (ur. 1979)

Agnieszka Wolny-Hamkało ‒ wrocławska poetka, pisarka, publicystka i krytyczka literacka. Znana z performance’ów, happeningów oraz działań parateatralnych, będących artystyczną oprawą jej wierszy. Studiowała kulturoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim. Zadebiutowała tomikiem Mocno poszukiwana (1999), później powstało jeszcze osiem tomów poetyckich, m.in. Lonty (2001), Gospel (2004), Ani mi się śni (2005), Spamy miłosne (2007), nikon i leica (2010), Borderline (2013). Wydała także trzy powieści Zaćmienie (2013), 41 utonięć (2015), Moja córka komunistka (2018), tom szkiców Inicjał z offu (2013), poemat oraz kilka książek dla dzieci. Jest redaktorką antologii opowiadań oraz autorką sztuk teatralnych. Jej wiersze przełożono na piętnaście języków obcych. Współpracowała m.in. z „Gazetą Wyborczą”, „Przekrojem”, „Bluszczem” i portalem Polskiego Radia. Była nominowana do wielu nagród, m.in.  Nagrody Literackiej Gdynia.

Źródło zdjęcia: Marcin Hamkało, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=86666226

Kazimierz Wóycicki (ur. 1949)

Kazimierz Wóycicki ‒ polski publicysta, dziennikarz, historyk. Studiował filozofię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Pracował w miesięczniku „Więź" jako współpracownik Tadeusza Mazowieckiego (1974‒1980). 20 sierpnia 1980 r. złożył swój podpis pod apelem, który wystosowało 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych, wzywając je do rozpoczęcia dialogu z protestującymi robotnikami. Był internowany podczas stanu wojennego. Dziennikarz BBC (1986‒1987), miał liczne kontakty ze wschodnioniemiecką opozycją demokratyczną w latach 70. i 80. Redaktor naczelny dziennika „Życie Warszawy” (1990‒1993), dyrektor Instytutu Polskiego w Düsseldorfie (1996‒1999) i Lipsku (2000‒2004), dyrektor oddziału szczecińskiego Instytutu Pamięci Narodowej (2004‒2008). Wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego. Współinicjator „grupy Kopernika" ‒ polsko-niemieckiego kręgu dyskusyjnego. Był redaktorem i publicystą prasy niezależnej, zwłaszcza w redakcji periodyku „Głos”, oraz aktywnym członkiem Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie (1976–1980). Wykłada na Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Wykładał gościnne na uniwersytetach w Brnie, Kamieńcu Podolskim, Lipsku i Ratyzbonie. Autor wielu publikacji m.in. Niemiecki rachunek sumienia. Niemcy wobec przeszłości 1933–1945 (2004), Niemiecka pamięć. Rozrachunek z przeszłością NRD i przemiany niemieckiej świadomości historycznej (2011), Nostalgia i polityka. Esej o powrocie do Europy środkowej (2015), a także współautor Jak rozmawiać z Niemcami. O trudnościach dialogu polsko-niemieckiego i jego europejskim wyzwaniu (2009). Otrzymał Krzyż Zasługi na wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2007), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2011).